Eklemde bakteri veya diğer mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyondur. Septik artrit genellikle ani başlangıçlı ağrı, şişlik, kızarıklık ve ısı artışıyla kendini gösterir. En sık diz ve kalça eklemlerini etkiler. Enfeksiyon, kan yoluyla veya doğrudan ekleme yayılarak gelişebilir. Acil tedavi gerektirir, çünkü eklem hasarına yol açabilir. Tedavisi genellikle antibiyotik ve eklemdeki sıvının boşaltılmasıdır.
Septik Artrit Belirtileri Nelerdir?
Özellikle hareket sırasında artan, keskin ve yoğun bir ağrı görülür. Etkilenen eklemde belirgin bir şişlik meydana gelir. Enfekte olan eklem bölgesi kızarabilir ve dokunulduğunda sıcak hissedilebilir. Etkilenen eklemde hareket kısıtlanması ve hareket ettirme güçlüğü yaşanır.
Genellikle vücut sıcaklığında artış olur, bazen yüksek ateş görülebilir. Enfeksiyona bağlı olarak genel bir yorgunluk ve halsizlik hissedilebilir. Bu belirtiler aniden gelişebilir ve hızlı bir şekilde kötüleşebilir. Bu yüzden septik artrit şüphesi durumunda acilen tıbbi yardım alınması önemlidir.
Septik Artrit Neden Olur?
En sık Staphylococcus aureus (stafilokok) gibi bakteriler neden olur. Bakteriler, kan yoluyla ekleme ulaşabilir veya doğrudan eklem yaralanması ile bulaşır. Diyabet, böbrek yetmezliği, HIV/AIDS gibi hastalıklar ya da bağışıklık baskılayıcı ilaç kullanımı, bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açar. Septik artrit riskini artırır. Eklem içine yapılan enjeksiyonlar, eklem ameliyatları bakterilerin ekleme ulaşmasını kolaylaştırır. Mevcut bir eklem hastalığı olan kişilerde eklem yapısının bozulması ve iltihaplanma riski daha yüksek olduğu için gelişebilir. Eklem çevresinde cilt enfeksiyonu olması, bakterilerin eklem içine girmesi riskini artırabilir.
Yaşlı kişilerde risk daha yüksektir çünkü bağışıklık sistemi zayıflar ve eklem dejenerasyonu yaygındır. Enjeksiyon yoluyla uyuşturucu kullanımı, steril olmayan iğneler nedeniyle riskini artırır. Diz veya kalça gibi eklem protezleri, bakterilerin yerleşmesine karşı duyarlı olabilir. Bu durum enfeksiyona yol açabilir. Daha önce septik artrit geçirmiş olan kişilerde, tekrar aynı sorunun oluşma riski daha fazladır. Bu durumların her biri, bakterilerin ekleme ulaşarak burada iltihap oluşturmasına yol açabilir.
Septik Artrit Nasıl Tedavi Edilir?
Enfeksiyonun kaynağı olan bakteriyi yok etmek için intravenöz veya oral antibiyotik kullanılır. Antibiyotik seçimi, enfeksiyonun kaynağına ve testler ile belirlenen bakteriye göre yapılır. Eklemin içindeki enfekte sıvının boşaltılması gerekir. Bu, iğne aspirasyonu, artroskopi veya açık cerrahi yöntemlerle yapılabilir. Drenaj, enfeksiyonun yayılmasını önlemek ve eklemdeki basıncı azaltmak için gereklidir. Ağrı ve iltihabı azaltmak için non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) veya diğer ağrı kesiciler kullanılır.
Eklemde şiddetli iltihaplanma durumunda kortikosteroidler de kullanılabilir. Enfeksiyon kontrol altına alındıktan sonra, eklem hareket açıklığını korumak amacıyla fizik tedavi uygulanır. Uygun egzersizler ile eklem hareketliliği ve işlevselliği arttırılır. Ciddi enfeksiyon vakalarında ya da eklem hasarının ileri düzeyde olduğu durumlarda açık cerrahi gerekebilir. Bu tür müdahalelerle enfekte dokular çıkarılabilir veya eklem protezi gerekebilir. Enfekte eklemin istirahat ettirilmesi ve gerektiğinde immobilize edilmesi (hareketsiz hale getirilmesi) önemlidir. İyileşme sürecinde hastanın genel sağlık durumu ve bağışıklık sistemi desteklenmelidir. Septik artrit tedavisinde hızlı ve etkili müdahale önemlidir. Çünkü enfeksiyonun ilerlemesi eklemde kalıcı hasara yol açabilir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde en kısa sürede tıbbi yardım alınmalıdır.
