Diz ekleminde ciddi hasar olduğunda uygulanan cerrahi bir işlemdir. Genellikle travma, aşırı spor veya kireçlenme gibi nedenlerle genç hastalarda yapılır. Hasarlı diz eklemi, yapay bir protez ile değiştirilir. Gençlerde diz protezi ameliyatı sonrası iyileşme süresi yaşlı bireylere göre genellikle daha hızlıdır. Hareket kabiliyeti artar, ağrılar azalır ve yaşam kalitesi yükselir.
Gençlerde Diz Protezi Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?
Genç yaşlarda nadir olsa da, ileri derece kireçlenme nedeniyle eklemdeki kıkırdak dokusu tamamen yıpranır. Bu durumda diz protezi gerekliliği doğabilir. Dizde ciddi travmalar, kırıklar veya bağ yırtıkları sonrası eklem yapısının onarılamaz hale gelmesi durumunda düşünülebilir. Romatoid artrit gibi kronik eklem iltihaplarına bağlı olarak diz ekleminde kalıcı hasar oluşabilir. Bu durumda gençlerde diz protezi ameliyatı gerekir.
Genetik veya doğuştan gelen eklem bozuklukları, dizin düzgün çalışmasını engellediğinde gerekli olabilir. Dizin işlevselliğinin düzeltilmesi mümkün olmadığında son seçenek olarak değerlendirilir. Diğer tedavi yöntemlerinin etkisiz kaldığı ve şiddetli ağrı ile ciddi hareket kısıtlılığı yaşandığında gerekebilir. Bu maddeler, gençlerde nadir görülür. Ancak bunlar ameliyatın hangi durumlarda gerekli olabileceğini özetlemektedir.
Gençlerde Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Genç hastaların diz problemleri detaylı bir muayene ile değerlendirilir. Röntgen, MR ve diğer görüntüleme yöntemleriyle dizdeki hasar belirlenir. Hastanın genel sağlık durumu kontrol edilir, kan tahlilleri yapılır ve ameliyat için uygun olup olmadığı değerlendirilir. Gençlerde diz protezi ameliyatı sırasında acı hissedilmemesi için genel veya spinal anestezi uygulanır. Anestezi türü, hastanın sağlık durumu ve cerrahın önerisine göre belirlenir.
Cerrah, diz eklemini açarak hasarlı kıkırdak ve kemik parçalarını temizler. Bu aşamada dizin doğru hizası da sağlanır. Diz protezi, hasarlı bölgeye uygun olarak yerleştirilir. Metal ve plastik parçalar kullanılarak doğal diz ekleminin yerini alacak şekilde ayarlanır. Protez, genellikle kemik çimentosu veya biyolojik yapışkanlar kullanılarak sabitlenir. Protezin tam olarak yerleşmesi sağlanır. Gençlerde diz protezi ameliyatı bölgesi kapatılır ve olası kanama için dren yerleştirilir. Yara pansumanı yapılır ve bandaj uygulanır.
Gençlerde Diz Protezi Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Operasyon sonrası fizik tedaviye başlanması gerekir. Protezin doğru şekilde yerleşmesine ve eklem hareketliliğinin korunmasına yardımcı olur. Genç hastalar için özel egzersiz programları önerilir. İyileşme sürecinde dinlenme büyük önem taşır. Yara bölgesinin temiz tutulması ve enfeksiyon riskine karşı dikkatli olunmalıdır. Doktorun verdiği ağrı kesiciler düzenli olarak alınmalı, ancak ağrı kesicilerin uzun süreli kullanımından kaçınılmalıdır. Gençlerde diz protezi ameliyatı sonrası birkaç hafta boyunca diz üzerine ağırlık verilmemeli.
Doktorun önerdiği yürüyüş destekleyicileri kullanılmalıdır. İyileşme sürecini hızlandırmak için vitamin ve mineraller açısından zengin bir diyet uygulanmalıdır. Kilo kontrolü de protezin ömrü açısından önemlidir. Doktor tarafından belirlenen aralıklarla yapılan kontroller aksatılmamalıdır. Protez uyumu ve genel sağlık durumu yakından izlenmelidir. Bu süreçte doktorun tavsiyelerine uymak önemlidir. Uzun vadede protezin başarısı ve hastanın yaşam kalitesi için kritik öneme sahiptir.
