Kalça ekleminin doğru şekilde oluşmadığı bir durumdur. Kalça kemiği yuvası yeterince derin değildir. Doğuştan kalça çıkığı, femur başının yerinden çıkmasına neden olabilir. Bebeklerde sık görülür. Tedavi edilmezse yürüyüş bozukluklarına yol açabilir. Erken teşhis önemlidir. Genellikle ultrason veya röntgen ile tespit edilir. Tedavi, bandajlama veya cerrahi yöntemleri içerebilir.
Doğuştan Kalça Çıkığı Belirtileri Nelerdir?
Bebek sırt üstü yatırıldığında, bacaklardan birinin diğerinden daha kısa olduğu gözlemlenebilir. Bez değiştirme veya bacakları yana doğru açma sırasında hareket kısıtlılığı fark edilir. Kalça ve uyluk bölgesindeki deri kıvrımlarının sayısı veya derinliği farklı olabilir. Bacaklar hareket ettirilirken kalça ekleminde anormal bir ses duyulabilir.
Doğuştan kalça çıkığı tedavi edilmediğinde, çocuk yürümeye başladığında aksama veya topallama görülebilir. Tedavi edilmediğinde ileri yaşlarda ağrı ve hareket kısıtlılığı ortaya çıkabilir. Erken tanı, ilerleyen yaşlarda komplikasyonların önlenmesi için kritik öneme sahiptir. Bebeklerde düzenli doktor kontrolleri bu tür durumların tespiti için oldukça önemlidir.
Doğuştan Kalça Çıkığı Neden Olur?
Doğuştan kalça çıkığı, ailesel geçiş gösterebilir. Anne veya babasında ya da kardeşlerinde bu durum olan bireylerde görülme olasılığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık, kalça ekleminin normal gelişimini etkileyerek bu bozukluğa yol açabilir. Anne karnındaki bebeğin pozisyonu da önemli bir etkendir. Bebeklerin rahim içinde makat pozisyonunda bulunması, kalça eklemine fazla baskı uygular. Bu duruma neden olabilir. Hamilelik sırasında annede salgılanan bazı hormonlar, bebekteki bağ dokuların gevşemesine yol açabilir. Bu hormonal etkiler, kalça eklemini destekleyen bağların zayıflamasına neden olabilir. Zor doğumlar veya doğum sırasında kalçaya fazla baskı uygulanması, bebekte kalça ekleminin yerinden çıkmasına yol açabilir.
Özellikle ilk doğan bebeklerde bu risk daha fazladır. Bazı kültürlerde bebeklerin sıkıca kundaklanması, bacakların düz tutulmasına neden olur. Bu durum, kalça ekleminin doğal hareketini engelleyerek çıkık riskini artırabilir. Rahim içindeki alanın yetersizliği veya amniyotik sıvının az olması, bebeğin kalça ekleminin gelişimini olumsuz etkiler. Bu durum, kalçanın düzgün bir şekilde yerine yerleşememesine yol açabilir. Doğuştan kalça çıkığı erken teşhis ve tedavi edilmezse, ilerleyen dönemlerde yürüme güçlüğü, ağrı ve kalıcı eklem sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, özellikle risk faktörlerine sahip bebeklerde doğum sonrası kontroller önemlidir.
Doğuştan Kalça Çıkığı Nasıl Tedavi Edilir?
Yeni doğan bebeklerde erken teşhis hayati önem taşır. Ultrason yardımıyla tanı konulduktan sonra Pavlik bandajı gibi cihazlar kullanılır. Bu cihaz, femur başını kalça yuvasına yerleştirerek eklemin düzgün gelişmesini sağlar. Tedavi sırasında düzenli ultrason veya röntgen ile süreç izlenir. Bu yöntem genellikle 6 aydan küçük bebeklerde etkili olur. 6 aylık – 2 yaş arası çocuklarda, kalça ekleminin yerine oturması için daha agresif tedavilere ihtiyaç duyulabilir. Genellikle kapalı redüksiyon adı verilen bir yöntemle femur başı yuvasına yerleştirilir ve ardından alçı uygulanır.
Alçı, kalçanın doğru pozisyonda iyileşmesini sağlar. Eğer kapalı redüksiyon başarısız olursa, cerrahi müdahale gerekebilir. 2 Yaş ve üzeri çocuklarda cerrahi müdahale daha yaygın bir seçenek haline gelir. Açık redüksiyon ameliyatı ile femur başı manuel olarak yerine yerleştirilir. Cerrahi sırasında kalça çevresindeki yumuşak dokular veya kemik yapılar da düzeltilebilir. Ameliyat sonrası alçı uygulaması ile iyileşme süreci desteklenir. Tedavi edilmemiş doğuştan kalça çıkığı olan yetişkinlerde, ağrı ve hareket kısıtlılığı görülebilir. Bu durumda, genellikle kalça protezi ameliyatı uygulanır. Bu işlemde hasarlı eklem yapıları değiştirilerek hareket ve yaşam kalitesi artırılır.
