Omurlar arasındaki diskin sinirlere baskı yapması sonucu oluşan ağrı ve uyuşmayı gidermek için yapılan cerrahi bir işlemdir. Boyun fıtığı ameliyatı, sinir sıkışmasını önlemek amacıyla hasarlı diskin çıkarılması veya yerine protez konulmasını içerir. Genellikle diğer tedaviler yetersiz kaldığında tercih edilir. Hasta, işlem sonrası boyun hareketlerinde rahatlama ve ağrıda azalma hisseder.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?
Uzun süreli fizik tedavi, ilaç ve diğer konservatif yöntemlere rağmen hastanın ağrıları azalmıyorsa gerekebilir. Özellikle boyun, omuz ve kol bölgesine yayılan ağrılar günlük hayatı olumsuz etkilediğinde cerrahi çözüm düşünülür. Sinirlerin sıkışması sonucu kaslarda güçsüzlük, uyuşma ve karıncalanma görülüyorsa ameliyat gerekebilir.
Kol, el ve parmak kaslarında güç kaybı ve reflekslerde bozulma fark edilmesi önemli bir bulgudur. Fıtıklaşmış disk omuriliğe baskı yapıyorsa, denge bozukluğu, yürüme zorlukları ve hatta idrar tutamama gibi sorunlar ortaya çıkar. Bu durumda acil boyun fıtığı ameliyatı gerekebilir, çünkü omurilik baskısının uzun süre devam etmesi kalıcı hasara yol açabilir. Fıtığın neden olduğu sürekli baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu ve uyku problemi gibi durumlar da ameliyatı gerekli kılar.
Hastanın iş ve sosyal yaşamında ciddi kısıtlamalara yol açan rahatsızlıklar, cerrahi seçeneği gündeme getirir. Fizik tedavi, masaj gibi tedavilerle iyileşme sağlanamayan vakalarda cerrahi değerlendirilir. Özellikle semptomların 6 aydan uzun süre devam etmesi durumunda ameliyat önerilebilir. Yapılan MR ve tomografi gibi görüntüleme testlerinde disk kaymasının arttığı görülürse ameliyat gündeme gelir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat öncesinde hasta detaylı muayeneden geçirilir. MR ve tomografi gibi görüntüleme teknikleriyle fıtığın yeri ve büyüklüğü tespit edilir. Kan tahlilleri yapılır ve genel sağlık durumu değerlendirilir. Boyun fıtığı ameliyatı sırasında ve sonrasında pıhtılaşma riskine karşı önlemler alınır. Cerrahi müdahalede iki temel yöntem kullanılır. Mikrocerrahi (Mikrodiskektomi), minimal invaziv bir yöntemdir. Küçük bir kesi açılarak, fıtıklaşan disk bölgesine ulaşılır.
Mikroskop yardımıyla diskin sinire baskı yapan kısmı çıkarılır. Ameliyat sonrası iyileşme süresi daha hızlıdır. Anterior servikal diskektomi ve füzyon (ACDF) yöntemiyle disk ön taraftan çıkarılır. İki omur arasına sentetik bir implant veya kemik grefti yerleştirilir. Bu teknik, omurganın dengesini sağlamak için kullanılır. Bazı durumlarda fıtıklaşan disk çıkarıldıktan sonra, doğal disk fonksiyonunu taklit eden yapay disk yerleştirilir. Bu yöntem hareket kabiliyetini korumayı amaçlar. Hasta genel anestezi altında ameliyata alınır. Seçilen cerrahi tekniğe göre boynun ön veya arka kısmında küçük bir kesi yapılır.
Mikroskop veya endoskop kullanılarak fıtıklaşmış disk bölgesi ortaya çıkarılır. Sinir üzerindeki baskıya neden olan fıtık kısmı dikkatlice çıkarılır. Eğer ACDF yöntemi kullanılıyorsa, diskin yerine greft veya protez yerleştirilir. Ameliyat bölgesi kapatılır ve pansuman yapılır. Boyun fıtığı ameliyatı sonrası hasta 24-48 saat gözetim altında tutulur. Erken dönemde boyunluk takılması gerekebilir. Tam iyileşme süresi, hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak 4-8 hafta arasında değişir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
İlk 6-8 hafta süresince ağır kaldırma, zorlayıcı hareketlerden uzak durun. Ani boyun hareketlerinden kaçınıp doktorun önerdiği ölçüde boyun egzersizlerine başlayın. Doktor uygun gördüğünde, iyileşmeyi hızlandırmak ve kasları güçlendirmek için fizik tedavi önerilebilir. Ortopedik yastıklarla boyun desteği sağlayın. Yatarken boyun ve omurganızın düz bir hizada olmasına dikkat edin. İlk haftalarda sırt üstü yatmak daha güvenli olabilir, yan yatmayı doktor onayıyla deneyin.
Doktorun önerdiği süre boyunca boyunluk veya korse kullanın. Bu, ameliyat bölgesine binen yükü hafifletir ve iyileşmeyi destekler. Boyun fıtığı ameliyatı sonrası ağrılar normaldir. Doktorun reçete ettiği ağrı kesicileri ve anti-inflamatuar ilaçları zamanında alın. Ateş, şişlik veya yara bölgesinde kızarıklık gibi belirtiler fark ederseniz hemen doktorunuza başvurun. İyileşmeyi hızlandırmak için protein ve vitamin açısından zengin besinler tüketin. Ameliyat sonrası vücudun toparlanması için su tüketimi önemlidir. Doktorun önerisine göre yaklaşık 4-6 hafta dinlenmek gerekebilir.
Ağır fiziksel işlerde çalışanlar için bu süre daha uzun olabilir. Cerrahi müdahale sonrası düzenli olarak doktor kontrollerine gidin. İyileşme sürecini takip etmek ve olası komplikasyonları önlemek için bu kontroller önemlidir. Sigara içmek iyileşme sürecini yavaşlatır ve operasyon bölgesinde komplikasyonlara yol açabilir. İlaçlarla etkileşim ve iyileşme sürecini olumsuz etkilememesi için alkol tüketiminden uzak durun. Bu önerilere dikkat etmek, boyun fıtığı ameliyatı sonrası komplikasyon riskini azaltır ve sağlıklı bir iyileşme sağlar. Unutmayın, her hastanın durumu farklı olabilir, bu yüzden doktor tavsiyelerine uymak her zaman en doğru yaklaşımdır.