Omurlar arasındaki disklerin yırtılması veya kayması sonucu oluşur. Omurga fıtığı sinirleri sıkıştırarak ağrıya, uyuşmaya ve hareket kısıtlılığına yol açar. Genellikle bel, boyun ve sırt bölgelerinde görülür. Ağır kaldırma, yanlış duruş ve yaşlanma risk faktörleridir. Tedavi fizik tedavi, ilaç veya cerrahi yöntemlerle yapılır. Erken tanı ile ilerlemesi önlenebilir.
Omurga Fıtığı Nedenleri
Yaş ilerledikçe disklerin su içeriği azalır ve elastikiyeti kaybolur. Bu da riski artırır. Yanlış teknikle kaldırılan ağır yükler, omurgaya fazladan baskı yaparak omurga fıtığı gelişimine yol açabilir. Uzun süre yanlış pozisyonda oturmak, omurga disklerinin zarar görmesine neden olur.
Spor yaralanmaları, düşmeler veya kazalar omurgada fıtık oluşumuna sebep olabilir. Düzenli egzersiz yapmamak, bel ve sırt kaslarının zayıflamasına yol açarak omurgayı destekleme yeteneğini azaltır. Aşırı kilo, omurgaya fazla yük bindirerek disklerin hasar görmesine neden olabilir.
Omurga Fıtığı Belirtileri
Fıtıklaşan disk, sinirlere baskı yaptığında çeşitli belirtiler ortaya çıkabilir. En yaygın belirtiler şunlardır:
-
Bel, boyun veya sırt ağrısı (fıtığın yerine bağlı olarak değişir)
-
Bacaklara veya kollara yayılan ağrı
-
Uyuşma ve karıncalanma hissi
-
Kas güçsüzlüğü
-
Hareket kısıtlılığı ve esneklik kaybı
Belirtiler, fıtığın seviyesine ve sinir üzerindeki baskının şiddetine göre değişkenlik gösterebilir.
Omurga Fıtığı Teşhisi
Doktor, hastanın şikayetlerini dinleyerek belirti gösteren bölgeleri kontrol eder. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), fıtığın seviyesini ve sinir baskısını net bir şekilde gösterir. Bilgisayarlı tomografi, kemik yapıları detaylı incelemek için kullanılır. Röntgen, omurgada yapısal bir bozukluk olup olmadığını görmek için çekilir.
Omurga Fıtığı Tedavi Yöntemleri
Omurga fıtığı tedavisi hastanın durumuna ve fıtığın seviyesine göre belirlenir. Ağrı ve iltihabı azaltmak için anti-inflamatuar ilaçlar ve kas gevşeticiler reçete edilebilir. Düzenli yapılan fizik tedavi egzersizleri, kasları güçlendirmeye ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Şiddetli ağrı durumunda, sinir köklerine yapılan steroid enjeksiyonları ağrıyı hafifletebilir.
Eğer fıtık ileri seviyede ise ve sinirleri ciddi şekilde sıkıştırıyorsa cerrahi müdahale gerekebilir. Mikrodiskektomi, minimal invaziv bir cerrahi yöntemdir. Fıtıklaşmış diskin küçük bir kısmı alınarak sinir üzerindeki baskı hafifletilir. Laminektomi, omurga kanalının genişletilmesi için yapılır.
Omurga Fıtığı Yaşanmasından Korunma Yolları
Fıtık oluşumunu önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
-
Doğru duruş pozisyonlarını benimsemek
-
Ağır yük kaldırırken dikkatli olmak
-
Düzenli egzersiz ve esneme hareketleri yapmak
-
Fazla kilodan kaçınmak
-
Uzun süre oturmaktan kaçınmak ve sık sık hareket etmek
Sonuç
Omurga fıtığı, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir durumdur. Ancak erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Günlük yaşamda dikkat edilecek bazı basit önlemler sayesinde omurga sağlığını korumak ve fıtık riskini en aza indirmek mümkündür. Eğer bel, sırt veya boyun bölgesinde sürekli ağrı hissediyorsanız, bir uzmana danışmanız önemlidir.
