Çıkık, bir eklemdeki kemiklerin normal konumlarından ayrılmasıyla oluşan bir durumdur. Genellikle omuz, diz, kalça ve parmak eklemlerinde görülür. Çıkıkların çoğu manuel olarak yerine oturtulabilir. Ancak, bazı vakalarda çıkık ameliyatı It may be necessary.
Çıkık Ameliyatı Kimler İçin Gerekli?
Çıkık, eklemdeki kemiklerin yerinden oynamasıyla oluşan bir sorundur. Genellikle travmalar, spor yaralanmaları veya tekrarlayan zorlanmalar nedeniyle ortaya çıkar. Çıkıkların çoğu manuel olarak yerine oturtulabilir. Ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Omuz, diz veya kalça gibi eklemlerde çıkık sık sık tekrar edebilir. Bu durum eklem bağlarında zayıflamaya neden olur. Eklem stabilitesini kaybettiğinde kişinin hareketleri kısıtlanır. Özellikle omuz çıkıkları sık yaşanıyorsa ameliyat gerekebilir.
Çıkık sonrasında bağlarda veya eklem kıkırdağında ciddi yırtıklar meydana gelebilir. Bu durumda yalnızca çıkığın yerine oturtulması yeterli olmaz. Eklemi destekleyen yapılar cerrahi olarak onarılmalıdır.
Bazı çıkıklar, özellikle kalça çıkıkları, manuel yöntemlerle yerine oturtulamaz. Bu gibi durumlarda eklem cerrahi müdahale ile düzeltilmelidir. Aynı zamanda eklem stabil hale getirilmelidir. Profesyonel sporcular sık sık çıkık riski ile karşı karşıya kalır. Aktif yaşam tarzı olan kişiler de benzer riskler taşır. Ameliyat, eklemi güçlendirerek tekrar eden yaralanmaların önüne geçebilir.
Çıkık sonrası eklemde ağrı ve sertlik oluşabilir. Aynı zamanda hareket kısıtlılığı gelişebilir. Eğer bu belirtiler devam ediyorsa cerrahi müdahale gerekli olabilir. Ameliyat ile eklem fonksiyonları tekrar eski haline getirilebilir.
Çıkık ameliyatı, kişinin yaşam kalitesini artırmak için uygulanır. Aynı zamanda ilerleyen yıllarda daha büyük eklem sorunlarının önüne geçer. Çıkık sonrası şikayetler devam ediyorsa bir ortopedi uzmanına danışmak önemlidir.
Bazı durumlarda çıkık ile birlikte kemik kırıkları da meydana gelebilir. Bu gibi vakalarda hem çıkık hem de kırık ameliyatı aynı operasyon sırasında gerçekleştirilebilir. Bu sayede eklem bütünlüğü korunur ve iyileşme süreci hızlanır.
Çıkık Ameliyatı Yöntemleri
Çıkık, eklemdeki kemiklerin normal pozisyonlarından kaymasıyla oluşan bir durumdur. Genellikle omuz, kalça, diz ve parmak eklemlerinde görülür. Çıkıkların çoğu manuel olarak yerine oturtulabilir. Ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Çıkık ameliyatı, eklemin türüne ve hasarın derecesine göre farklı yöntemlerle uygulanır.
Artroskopik cerrahi, minimal invaziv bir tekniktir. Küçük kesiler açılarak eklemin içine kamera yerleştirilir. Hasarlı bağlar ve kıkırdaklar küçük aletlerle onarılır. Bu yöntem özellikle omuz ve diz çıkıklarında kullanılır. İyileşme süresi açık cerrahiye göre daha kısadır.
Bazı çıkıklar, özellikle şiddetli kemik ve bağ hasarı olduğunda açık cerrahi ile düzeltilir. Büyük bir kesi açılarak eklem doğrudan görülür. Hasarlı bağlar dikilir veya metal plakalar ve vidalarla eklem sabitlenir. Kalça ve dirsek çıkıkları gibi karmaşık vakalarda tercih edilir.
Tekrarlayan omuz çıkıklarında kullanılan özel bir cerrahi tekniktir. Omuzdaki kemik kaybını onarmak için kürek kemiğinin bir parçası eklem bölgesine transfer edilir. Böylece omuz eklemi daha stabil hale getirilir. Bağların tamamen kopması durumunda bağ rekonstrüksiyonu uygulanır. Genellikle hastanın kendi tendonları veya biyolojik greftler kullanılır. Böylece eklem stabilitesi yeniden sağlanır.
Çıkık ameliyatı yöntemi, hastanın durumu ve eklemin hasar derecesine göre belirlenir. Hangi yöntemin uygulanacağına ortopedi uzmanı karar verir. Ameliyat sonrası rehabilitasyon süreci, eklem sağlığını korumak için büyük önem taşır.
Çıkık Ameliyatı Aşamaları
Eklemdeki kemiklerin kaydığı ve manuel yöntemlerle düzeltilemediği durumlarda yapılır. Genellikle omuz, kalça, diz ve parmak gibi eklemlerde görülür. Ameliyatın amacı, eklemi eski haline getirmek ve tekrarlayan çıkıkları önlemektir. Cerrahi müdahale belirli aşamalar doğrultusunda gerçekleştirilir.
Ameliyat öncesi hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir. Fizik muayene ve radyolojik incelemeler (röntgen, MR veya BT) yapılır. Elde edilen görüntülerle eklem hasarının derecesi belirlenir. Hasta, anestezi türü (genel veya bölgesel) konusunda bilgilendirilir. Ameliyat öncesi enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotikler verilebilir.
Hasta ameliyat masasına alınır ve steril örtülerle hazırlanır. Anestezi uygulandıktan sonra cerrahi bölge dezenfekte edilir. Kesinin açılacağı yer belirlenir ve uygun cerrahi teknik seçilir.
Ameliyatın türüne göre farklı yöntemler uygulanır. Artroskopik cerrahi yöntemiyle küçük kesiler açılarak kamera yardımıyla çıkık düzeltilir. Daha ciddi vakalarda açık cerrahi yöntemi ile kemik ve bağlar doğrudan onarılır. Gerekirse metal plakalar, vidalar veya dikişler kullanılarak eklem sabitlenir. Ameliyat tamamlandıktan sonra kesi kapatılır ve dikişler atılır. Bölgeye steril pansuman yapılır. Eklem hareketlerini sınırlamak için atel veya bandaj uygulanabilir.
Hastanın ameliyat sonrası ağrı yönetimi için ilaçlar verilir. İlk birkaç hafta eklem hareketlerini korumak için fizik tedavi önerilir. İyileşme süreci, ameliyatın türüne ve hastanın genel durumuna bağlı olarak değişir. Çıkık ameliyatı, eklemin sağlıklı bir şekilde iyileşmesini sağlar. Başarılı bir ameliyat sonrası rehabilitasyon, eklem hareketlerinin geri kazanılmasında büyük önem taşır.
