Vücuttaki eklemlerde hissedilen rahatsızlık, sertlik veya hassasiyettir. Genellikle artrit, osteoartrit, travma, enfeksiyon, aşırı kullanım gibi nedenlerden kaynaklanır. Eklem ağrısı, eklemdeki kıkırdak, bağ, tendon veya kasların iltihaplanması sonucunda oluşabilir. Hareket kısıtlılığına, şişmeye veya sıcaklığa neden olabilir. Tedavi edilmezse, ağrı kronik hale gelebilir ve günlük aktiviteleri zorlaştırabilir.
Eklem Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Hareket ederken ya da istirahat halindeyken eklemlerde hissedilen ağrı. Ağrı, hafif bir rahatsızlıktan keskin ve şiddetli bir ağrıya kadar değişebilir. Eklemlerde şişlik veya iltihaplanma. Bu durum eklem çevresindeki dokuların sıvı toplaması ve iltihaplanması sonucu ortaya çıkar. Eklemde hareket zorluğu veya sertlik. Özellikle sabahları ya da uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra sertlik artabilir. Eklemin üzerinde kızarıklık ve eklem bölgesinde ısı artışı görülebilir. Bu, eklemdeki iltihaplanmanın bir belirtisi olabilir.
Eklemi hareket ettirirken çıtırtı ya da sürtünme sesi duyulabilir. Bu, genellikle eklem yüzeylerindeki kıkırdak hasarına işaret eder. Eklem üzerine basınç uygulandığında hassasiyet veya ağrı hissedilebilir. İlerlemiş vakalarda eklemlerde şekil bozuklukları, deformasyonlar gelişebilir. Eklem ağrısı birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Bu nedenle belirtilerin şiddeti ve süresi, altında yatan nedene göre değişir. Örneğin, artrit, bursit, eklem yaralanmaları veya osteoartrit gibi durumlar yol açabilir.
Eklem Ağrısı Neden Olur?
Artrit, eklemlerde iltihaplanmaya neden olan bir hastalıktır. Başlıca iki türü vardır: osteoartrit (kireçlenme) ve romatoid artrit. Osteoartrit, eklemlerin aşınmasından kaynaklanır. Romatoid artrit, bağışıklık sisteminin eklemlere saldırdığı otoimmün bir hastalıktır. Bursit, eklemlerin etrafında bulunan küçük sıvı dolu keselerin (bursalar) iltihaplanmasıdır. Genellikle tekrarlayan hareketler ya da yaralanmalar sonucunda ortaya çıkar. Tendinit, tendonların iltihaplanmasıdır. Tendonlar kasları kemiklere bağlayan yapılardır. Aşırı kullanım, zorlanma veya yaralanma sonucu iltihaplanabilirler. Ekleme doğrudan darbe, burkulma, çıkık gibi travmalar sonucu oluşan yaralanmalar da eklem ağrısı yaşanmasına yol açabilir. Bu tür yaralanmalar genellikle spor yaparken ya da kazalar sonucunda meydana gelir.
Bakteriyel ya da viral enfeksiyonlar eklemlere bulaşarak iltihaplanmaya yol açabilir. Septik artrit, acil tedavi gerektiren bir enfeksiyon türüdür. Gut hastalığı, vücutta ürik asit birikmesi sonucu ortaya çıkan bir artrit türüdür. Ürik asit kristalleri eklemlerde birikerek şiddetli ağrı ve şişmeye neden olur. Özellikle ayak başparmağını etkiler. Fibromiyalji, yaygın kas ve eklem ağrılarına neden olan kronik bir rahatsızlıktır. Eklemlerde değil, ancak kaslarda ve tendonlarda hassasiyetle kendini gösterir. Osteoporoz, kemiklerin zayıflayıp incelmesine neden olan bir durumdur. Kemiklerin incelmesiyle eklemlere binen yük artar ve bu da ağrıya yol açabilir. Eklem çevresinde ya da kemiklerde gelişen tümörler, eklem ağrısı yaşanmasına neden olabilir. Bu tümörler iyi huylu ya da kötü huylu olabilir. Lyme hastalığı, kene ısırığıyla bulaşan bakteriyel bir enfeksiyondur. Erken dönemlerinde ateş, baş ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterse de ilerleyen aşamalarda ağrıya yol açar.
Yaş ilerledikçe eklem kıkırdakları aşınır ve bu da eklem ağrısı görünmesine yol açabilir. Kireçlenme (osteoartrit) yaşlanmayla birlikte en sık görülen eklem ağrısı nedenlerinden biridir. Aşırı kilo, eklemler üzerine fazladan baskı yapar. Özellikle diz, kalça ve ayak bileği eklemleri, bu ek yük nedeniyle daha fazla zorlanır ve ağrıya neden olabilir. Lupus gibi bağ dokusu hastalıkları, eklemleri de etkileyerek ağrıya yol açabilir. Bu tür hastalıklarda bağışıklık sistemi vücudun kendi dokularına saldırır. Eklem hareketliliğini artıran fiziksel aktivitelerin azlığı, kasların zayıflamasına yol açar. Bu da ağrıya neden olabilir. Sürekli olarak kötü bir postürde oturmak, durmak eklemlere fazladan stres bindirir. Bu tür alışkanlıklar uzun vadede ağrılara yol açabilir. Herhangi bir eklem ağrısı durumunda, doğru tedavi için bir doktora başvurmak önemlidir. Tedavi genellikle altta yatan nedene bağlı olarak belirlenir.
Eklem Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
Parasetamol gibi basit ağrı kesiciler ağrıyı hafifletmek için kullanılabilir. İbuprofen, naproksen gibi nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar, ağrı ve iltihabı azaltır. Şiddetli iltihaplanma durumlarında doktorlar kortizon içeren enjeksiyonlar yapabilir. Hyaluronik asit enjeksiyonu, özellikle diz eklemi ağrısında eklemin kayganlığını arttırmak için kullanılır.
Eklemi çevreleyen kasları güçlendirmek için kişiye özel egzersiz programları önerilebilir. Fizyoterapist, eklem hareketliliğini artırmak için manuel terapi teknikleri uygular. Ultrason ve elektroterapi, yöntemleriyle ağrının azaltılması ve kasların rahatlatılması sağlanır. Aşırı kilolar eklemler üzerine ekstra yük bindirir, bu nedenle kilo vermek ağrıyı hafifletebilir. Yüzme gibi eklemlere baskı yapmayan sporlar önerilebilir.
Ağrıyan eklemi fazla zorlamamak, gerektiğinde dinlendirmek önerilebilir. Balık yağı gibi omega-3 bakımından zengin gıdalar iltihaplanmayı azaltabilir. Bazı kişiler için akupunktur eklem ağrısı yönetiminde etkili olabilir. Geleneksel yöntemler olarak ağrı için hacamat veya kupa tedavisi kullanılabilir. Bu terapiler vücuttaki kan dolaşımını artırarak ağrının hafifletilmesini amaçlar. İleri seviyede eklem sorunlarında eklem protezleri veya artroskopik cerrahi gerekebilir. Tedavi planı, altta yatan nedene göre doktor tarafından belirlenmelidir.
