Kemiğin içinde oluşan sıvı dolu bir boşluktur. Kemik kisti genellikle ağrısız olup, tesadüfen yapılan görüntüleme sırasında fark edilir. Çoğunlukla çocuk ve gençlerde görülür. İyi huyludur ve nadiren kanserleşir. Kistin boyutuna ve yerine bağlı olarak kemikte kırık riski artabilir. Tedavi, kistin boyutuna ve kırık riskine göre değişiklik gösterir.
Kemik Kisti Belirtileri Nelerdir?
Özellikle kistin büyümesi ya da kemiğe baskı yapması durumunda, hareketle artan ya da sürekli bir ağrı olabilir. Kemik kisti olan bölgenin çevresinde şişlik veya belirgin bir kabarıklık oluşabilir. Kist, kemiğin zayıflamasına neden olabilir, bu da özellikle travma durumunda kemiğin kolay kırılmasına yol açabilir. Genellikle bu kırıklar, kistin fark edilmesine yol açar. Eklem yakınında bulunan kistler, eklemin hareketini kısıtlayabilir.
Hareket esnasında rahatsızlığa neden olabilir. Çocuklarda görülen kistler, etkilenen kemiğin büyümesini yavaşlatabilir ya da asimetrik büyümeye neden olabilir. Belirtiler, kemik kisti yerine ve boyutuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle bu durumlar, rutin bir röntgen ya da başka bir görüntüleme sırasında tesadüfen tespit edilir. Eğer ağrı, şişlik veya kırık şüphesi varsa bir doktora başvurmak önemlidir.
Kemik Kisti Neden Olur?
Kemiklerin gelişimi sırasında oluşan problemler nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu genellikle çocuklarda ve gençlerde görülür. Kemik üzerindeki tekrarlayan mikrotravmalar, kemik içindeki kan akışını etkiler. Kemik kisti oluşumuna yol açabilir. Kemikteki kan akışının bozulması, hücrelerin ölmesine ve kistik boşlukların oluşmasına neden olabilir. Bu durum özellikle “anevrizmal kemik kisti” adı verilen bir tür için geçerlidir. Genetik yatkınlık nedeniyle oluşabilir.
Aile öyküsü olan kişilerde bu tür oluşumlara daha sık rastlanabilir. Özellikle büyüme çağında, kemik gelişimini düzenleyen hormonlardaki değişikliklerle ilişkili olabilir. Nadir durumlarda, kemik dokusunda enfeksiyon ya da inflamasyon, oluşumuna neden olabilir. Genellikle basit kistler belirti vermeyebilir. Başka bir sebepten yapılan görüntüleme sırasında tesadüfen keşfedilirler. Ancak kemik kisti büyüdüğünde veya kemiğin yapısını zayıflatarak kırığa yol açtığında tedavi gerektirebilirler.
Kemik Kisti Nasıl Teşhis Edilir?
Radyografi tanıda en sık kullanılan yöntemdir. Röntgen filmlerinde, kemikte oluşan şeffaflık veya boşluk olarak görülebilir. Eğer röntgende belirsizlik varsa veya kistin sınırları daha ayrıntılı olarak incelenmek isteniyorsa BT taraması yapılır. BT, kemik kisti yerleşimi ve boyutu hakkında daha net bilgi sağlar. MR, kistlerin yumuşak doku ve kemik iliği ilişkisini detaylandırmada kullanılır. Ayrıca, kistin içeriği ve etrafındaki yapıların durumu hakkında bilgi verir.
Kemik sintigrafisi, nadiren, kistin aktif olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Kemik dokusundaki metabolik aktivitenin tespit edilmesine olanak tanır. Kistin kanser olup olmadığından şüpheleniliyorsa biyopsi yapılabilir. Bu, kistten doku örneği alınarak laboratuvarda incelenmesini sağlar. Kemik kisti ağrı veya belirgin semptom vermediğinden, tesadüfen tespit edilir. Bu testler sonucunda doktor, kistin iyi huylu mu yoksa tedavi gerektiren bir tür mü olduğunu belirler.
Kemik Kisti Nasıl Tedavi Edilir?
Küçük ve belirti vermeyen kemik kisti genellikle sadece izlenebilir. Düzenli aralıklarla yapılan röntgenler ile kistin büyüme durumu kontrol edilir. Bazı kistler içindeki sıvı, bir iğne kullanılarak boşaltılabilir. Bu işlem genellikle ultrason veya röntgen rehberliğinde yapılır. Kist içindeki sıvı boşaltıldıktan sonra, yeniden oluşmasını önlemek için kortikosteroid veya başka bir ilaç enjekte edilir. Büyük veya kırık riskini artıran durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Kist çıkarılır ve kistin yerini doldurmak için greft materyalleri kullanılabilir. Bazı kistlerde, kist duvarına delikler açılarak kemik iyileşmesi teşvik edilebilir. Tedavi kararı, kistin neden olduğu semptomlara, kırık riskine ve kişinin yaşına göre belirlenir. Özellikle çocuklarda büyüme devam ettiği için dikkatli bir izlem ve kemik kisti tedavi planı yapılması önemlidir. Bu tür bir rahatsızlıkta ortopedi uzmanına danışmak, en uygun tedavi yöntemini belirlemek açısından önemlidir.
