Diz ekleminin aşınma ve yıpranma sonucu bozulması durumuna diz eklemi kireçlenmesi denir. Eklem kıkırdağının yıpranması ve incelmesiyle karakterize edilir. Bu durum, ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığına yol açabilir. Tedavisi, ağrıyı hafifletmek ve hareketliliği korumak için ilaçlar, fizik tedavi ve bazen cerrahi yöntemleri içerebilir.
Diz Eklemi Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Hareket halindeyken, özellikle yürürken veya merdiven çıkarken ağrı hissedilir. Ağrı, dinlenme sırasında azalabilir. Özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra sertlik hissi olabilir. Hareket aralığı azalabilir ve tamamen bükülmesi veya düzeltilmesi zorlaşabilir. Eklemde şişlik ve dokunulduğunda hassasiyet olabilir. Hareket ettirirken çıtırtı veya gıcırdama sesleri duyulabilir.
İleri evrelerde, dizde şekil bozuklukları gelişebilir. Bu belirtiler, kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve zamanla değişebilir. Eğer diz eklemi kireçlenmesi belirtilerinden herhangi birini yaşıyorsanız, bir sağlık profesyoneline danışmanız önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi, semptomların yönetilmesinde ve diz fonksiyonlarının korunmasında yardımcı olabilir.
Sebep Olan Faktörler Nelerdir?
Yaş ilerledikçe, eklem kıkırdağının aşınma riski artar. En yaygın nedenlerden biridir. Fazla kilo, eklemler üzerinde ekstra baskı oluşturarak riski artırır. Kadınlar, erkeklere kıyasla daha sık etkilenir, özellikle menopoz sonrası dönemde. Ailede sorunun öyküsü olan kişilerde bu durumun gelişme riski daha yüksektir. Dizdeki önceki yaralanmalar veya cerrahi müdahaleler, gelişme riskini artırabilir. Ağır fiziksel işler veya dizleri sık kullanmayı gerektiren meslekler, riski artırabilir. Diyabet gibi metabolik hastalıklar, eklem sağlığını etkileyerek sorunun yaşanmasına sebep olabilir.
Doğuştan gelen veya sonradan gelişen eklem yapısındaki anomalilerde hastalığın yaşanmasına sebep olabilir. Aşırı veya yanlış yapılan spor aktiviteleri, diz eklemlerine zarar verebilir ve riski artırabilir. Düşük kemik yoğunluğu ve belirli kemik yapıları gelişimine katkıda bulunabilir. Bu faktörlerin her biri, diz eklemi kireçlenmesi oluşumunda farklı derecelerde etkili olabilir. Önlem almak ve erken tedaviye başlamak için bu faktörlerin farkında olmak önemlidir.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Güçlendirme egzersizleri diz çevresindeki kasları güçlendirerek eklem üzerindeki baskıyı azaltır. Esneklik egzersizleri eklem hareketliliğini artırır ve sertliği azaltır.
Kilo vermek, eklem üzerindeki baskıyı azaltarak ağrıyı hafifletebilir. Anti-inflamatuar besinler içeren bir diyet, iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Kortikosteroid enjeksiyonları iltihabı ve ağrıyı hızlı bir şekilde azaltabilir. Hyaluronik asit enjeksiyonları eklem içine yapılır. Dizin daha rahat hareket etmesini sağlayabilir. Dizlikler ve diğer destekleyici cihazlar, eklemi destekleyerek ağrıyı azaltabilir.
Artroskopik cerrahi hasarlı eklem dokusunu temizlemek için kullanılır. Osteotomi dizdeki yükü yeniden dağıtmak için kemiklerin şeklini değiştiren bir prosedür. İleri derecede diz eklemi kireçlenmesi durumlarında, hasarlı eklem yapay bir eklemle değiştirilerek diz protezi tedavisi uygulanır. Uygulanan her tedavi yöntemi, kişinin özel sağlık durumuna ve ihtiyaçlarına göre uyarlanmalıdır. Bu yüzden, uygun tedavi planını belirlemek için alanında uzman bir sağlık profesyoneliyle görüşmek çok önemlidir.